ترامپ و خطر ژئوپلیتیک جهانی

دنیای اقتصاد نوشت: پس از انتخابات مقدماتی حزب جمهوری‌خواه در ایالت کارولینای جنوبی و برنده شدن دونالد ترامپ در این ایالت، او را تقریبا می‌توان نامزد نهایی این حزب در انتخابات ریاست‌جمهوری سال۲۰۲۴ نامید. پیروزی او در این ایالت که زادگاه نیکی هیلی، رقیب حزبی اوست -که مدتی هم فرماندار این ایالت بود- توجه همه رسانه‌های جهان را به خود جلب کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تاگ اشپیگل آلمان با چاپ عکس ترامپ در صفحه اول روز دوشنبه خود با این تیتر که «او همچنان می‌تازد؟» نگرانی آلمان را از پیروزی ترامپ به نوعی بیان کرد. روزنامه وال‌استریت‌ژورنال هم به شیوه دیگری - انتشار سه یادداشت در یک روز- از پیروزی ترامپ ابراز نگرانی کرد.

روزنامه فیگارو چاپ فرانسه هم عکس ترامپ را در صفحه اول خود چاپ کرد و تیتر زد: «نامزد جمهوری‌خواهان در برابر بایدن مشخص شد.» پشت همه این تیتر‌ها یک حس نگرانی وجود دارد؛ حسی که آینده اروپا را به نوعی در ابهام می‌بیند.

شاید بهترین بیان ترس اروپا از روی کار آمدن مجدد ترامپ را بتوان روی جلد آخرین شماره هفته‌نامه اکونومیست دید؛ دو چهره پوتین و ترامپ درحالی‌که پوتین رو به جلو با دوربین نظامی هدف را که نقشه اروپا بر روی لنز‌های دوربین نقش بسته، نگاه می‌کند و ترامپ پشت به او ایستاده است. سوال این است که اروپا از چه نگران است و آیا ایران هم به اندازه اروپا نگران روی کار آمدن ترامپ است یا خیر؟

پاسخ به این سوال را بهتر است در گذشته ترامپ و کاراکتر او دید. اخیرا کتابی در آمریکا با عنوان «ترکیب چرچیل؛ نفرین خاص بودن از وینستون چرچیل و روزولت تا ترامپ و برگزیت» به چاپ رسیده که عنوان فصل سیزدهم آن که بیشتر به موضوع ترامپ می‌پردازد «توهمات بزرگ» است.

در این فصل می‌خوانیم که ترامپ از «برگزیت» دفاع کرد و به حمایت از بوریس جانسون پرداخت، اینکه وقتی رئیس‌جمهور ایالات‌متحده شد اولین افرادی که به وی تبریک گفتند از پوپولیست‌های جهان و کسانی بودند که با نظم نوین جهانی مخالفت می‌کردند و اینکه این افراد جهانی را می‌خواهند بسازند که با واقعیات سروکار ندارد، بلکه با توهمات سروکار دارد. این موضوع نشان می‌دهد که آینده آمریکا را چه کسی هدایت می‌کند.

اما ترامپ را چگونه می‌توان شناخت؟ یک راه شناخت ترامپ سابقه دوره چهارساله ریاست‌جمهوری‌اش از ۲۰۲۰-۲۰۱۶ و راه دوم شعار‌ها و وعده‌هایی است که در مورد آینده مردم آمریکا می‌دهد. حال با توجه به پیش‌بینی‌ها در صورت نهایی شدن نامزدی وی، ترامپ به احتمال خیلی زیاد -براساس نظرسنجی‌هایی که تا به حال انجام شده- رئیس‌جمهور آتی ایالات‌متحده خواهد بود؛ لذا سوالی که مطرح است این است که ریاست‌جمهوری ترامپ در ایالات‌متحده چه تغییراتی در سطح جهانی ایجاد خواهد کرد و این تغییرات بر بازار‌های جهانی چه اثری خواهد گذاشت؟

اکنون بسیاری از رسانه‌ها شروع به گمانه‌زنی درباره دوره ریاست‌جمهوری ترامپ کرده‌اند؛ به‌طوری‌که از ترامپ۲۰۲۴ به عنوان ترامپ نسخه۲ یاد می‌کنند. بیایید فرض را بر این بگذاریم که ترامپ انتخابات ریاست‌جمهوری۲۰۲۴ ایالات‌متحده را برنده شده و برای دوره چهارساله ۲۰۲۸-۲۰۲۴ رئیس‌جمهور آمریکاست. در این صورت چه تحولاتی در عرصه جهانی رخ خواهد داد؟ این تحولات را می‌توان از دوره سابق ترامپ و سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های فعلی او متوجه شد.

نگاهی به توافق‌های بین‌المللی

اول آنکه ترامپ به توافق‌های بین‌المللی پایبند نیست. او زمانی که رئیس‌جمهور شد؛ ضمن آنکه از توافق‌نامه ترانس‌پاسیفیک خارج شد به توافق‌نامه نفتا -که مربوط به ایالات‌متحده، مکزیک و کاناداست- به‌شدت انتقاد کرده و حتی تهدید به بیرون آمدن کرد. هرچند توافق تا اندازه‌ای تصحیح شد، اما تا زمانی که ترامپ رئیس‌جمهور بود کشور‌های مکزیک و کانادا نسبت به رفتار‌های آمریکا نگران بودند. همچنین ترامپ به‌شدت منتقد واردات از چین است و در دوران ریاست‌جمهوری‌اش جنگ تعرفه‌ای شدیدی را با چین به راه انداخت و در سال آخر ریاست‌جمهوری خود چین را مجبور کرد تا توافق تجاری تازه‌ای را با آمریکا امضا کند.

از سوی دیگر یکی از توافق‌نامه‌های بسیار مهمی که ترامپ در دوران ریاست‌جمهوری‌اش از آن خارج شد، توافق‌نامه اقلیمی پاریس بود که همین امر انتقاد شدیدی را در میان کشور‌های جهان برانگیخت.

اما انتقاد ترامپ از ناتو، چه در دوران ریاست‌جمهوری‌اش و چه اکنون، به‌شدت این ائتلاف نظامی را شکننده کرده است و اکنون اتحادیه اروپا نگران این است که اگر ترامپ رئیس‌جمهور شود، چه سرنوشتی برای ناتو رقم خواهد خورد. او گفته است که اگر رئیس‌جمهور شود اجازه می‌دهد روسیه به کشور‌های عضو ناتو که حق عضویت خود را پرداخت نکرده‌اند، حمله کند. همین موضوع و حرف‌هاست که اروپا را نه‌تن‌ها نگران کرده، بلکه به‌دنبال جایگزینی ناتو هستند.

چند وقت پیش بود که هفته‌نامه اشپیگل عکس ترامپ را روی جلد خود کار کرد و این سوال را مطرح کرد که آیا آلمان باید بمب بسازد؟ ناتو در واقع پیمانی است که باعث شده است کشور‌های اروپایی نه فقط احساس امنیت کنند، بلکه جاه‌طلبی کشور‌هایی را که سابقه حملات نظامی به کشور‌های دیگر را هم دارند مانند آلمان مهار شود.

البته تنها نگرانی مربوط به کشور‌های اروپایی نیست، کشور‌های خاور دور مانند ژاپن هم به نوع دیگر نگران روی کار آمدن ترامپ هستند. چندی پیش ژاپن پیامی برای ترامپ ارسال کرد که مبادا در ریاست‌جمهوری آینده با چین به توافق‌هایی دست یابد که تمامی زحمات کشور‌های منطقه را که توانسته‌اند نظم تازه‌ای در منطقه ایجاد کنند به باد دهد. همچنین وقتی ترامپ گفت که اگر رئیس‌جمهور شود قرارداد فروش ۱۵میلیارد دلاری فولاد آمریکا به ژاپن را فسخ خواهد کرد، نگرانی ژاپنی‌ها را مضاعف کرد و البته نمونه بارز دیگر از عدم‌تعهد ترامپ به قرارداد‌های بین‌المللی در مورد برجام است که از آن بیرون آمد.

توافق‌های اقتصادی

ترامپ هدفش را تقویت اقتصاد درونی آمریکا گذاشته است. از این‌رو معتقد است باید شرکت‌های فراملیتی آمریکایی که در کشور‌های دیگر کارخانه دارند، خط تولید خود را به درون آمریکا بیاورند. از این رو در دوره قبلی ریاست‌جمهوری خود شرکت اپل را وادار کرد که بخشی از خط تولید خود در چین را متوقف کند و آن را به داخل خاک آمریکا بیاورد. به همین خاطر این کار مورد انتقاد اقتصاددانان قرار گرفت؛ زیرا هزینه تولید اپل افزایش و فروش محصولاتش کاهش می‌یافت. در سخنرانی‌های کنونی ترامپ این خط‌مشی را می‌توان به وضوح دید.

آینده جهان چه خواهد شد؟

ایالات‌متحده با ۲۵‌درصد تولید ناخالص داخلی جهان، قدرت اول اقتصادی جهان است؛ بنابراین هرگونه تغییر و تحول در این دولت می‌تواند اقتصاد جهان را با مخاطره روبه‌رو کند. در حال حاضر از سوی روسای‌جمهور و نخست‌وزیران و مقامات سیاسی و اقتصادی اروپا صحبت‌هایی درباره به خطر افتادن جهان با آمدن ترامپ مطرح شده است؛ برای مثال کریستین لاگارد، رئیس کل بانک مرکزی اروپا، ترامپ را خطری جدی برای اروپا و جهان اعلام کرده است.

این اظهارنظر سابقه دارد؛ زیرا ترامپ در سال۲۰۲۰ به رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا گفته بود اگر اروپا مورد حمله قرار بگیرد آمریکا هیچ کمکی نخواهد کرد، یا اکنون اروپا و اوکراین در این گیرودار هستند که اگر ترامپ رئیس‌جمهور شود، در جنگ اوکراین به آن کشور کمک خواهد کرد یا خیر؟ این‌ها فقط چند نمونه از موضوعاتی است که جهان در انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا با آن درگیر است.

نویسنده: منصور بی طرف

منبع: فرارو

کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت خودرو قیمت موبایل ریاست جمهوری اش رئیس جمهور شود ایالات متحده توافق نامه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۸۴۴۴۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اعتراف روزنامه غربگرا: ایران  سه بر صفر از آمریکا جلو است

یک روزنامه وابسته به طیف اصلاح‌طلبان می‌گوید: باید برای آمدن ترامپ آماده شویم، این روزنامه در عین حال تلویحا اذعان کرده که منطق مقاومت جواب داده و ایران سه بر صفر از آمریکا جلو است.

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: روزنامه هم‌میهن نوشت: «اگرچه هنوز با قاطعیت نمی‌توان گفت بازگشت ترامپ قطعی است اما باید برای بازگشت او سناریوهایی تدارک دید و باور به اینکه همه‌شان مثل هم هستند در دوران بلوغ جمهوری اسلامی پذیرفتنی نیست. مهم‌ترین خطر بازگشت ترامپ برای ایران، برخلاف تصور این نیست که امکان احیای برجام را منتفی می‌سازد، چون همین حالا هم بخت احیای برجام بالا نیست. اگر ترامپ بازگردد،

دو خطر اصلی متوجه ایران خواهد بود و جا دارد به این دو بیندیشند: نخست اینکه به احتمال زیاد، تکلیف اوکراین را یک‌سره می‌کند و بعید است بگذارد جنگ اوکراین بیش از این ادامه یابد. در این حالت، ایران نمی‌تواند مانند حالا نفت صادر کند. اگر صادرات نفت خام ایران از ۲۰۰ هزار بشکه در اواخر دولت روحانی به یک میلیون بشکه در روز رسیده (و آمار رشد اقتصادی‌ای که دولت به آن می‌بالد نیز ناشی از همین است) به خاطر این نیست که جو بایدن چشم خود را به روی فروش نفت به چین بسته، بلکه ناشی از جنگ اوکراین است که نمی‌توانند همزمان خریداران و مشتریان را از چند نقطه در تنگنا بگذارند. پس مهم‌ترین آسیب ایران می‌تواند کاهش فروش نفت باشد. نکته دوم اینکه ایران از سه تحول بازگشت طالبان در افغانستان، جنگ اوکراین و غزه سود برده و در اصطلاح فوتبالی سه بر صفر جلو است و ترامپ اگر بخواهد سر به سر ایران بگذارد، این برتری سه بر صفر را باید از بین ببرد. اول: ناامن کردن مرزهای شرقی و تضعیف بازار هرات. دوم: تغییر وضعیت غزه به‌گونه‌ای که ایران از آن سود نبرد و سوم: همان که در بالا اشاره شد؛ اوکراین».

هم‌میهن می‌افزاید: به یاد آوریم که در سال ۱۳۵۹ و در همان مجلس اول دو نماینده با دو دیدگاه کاملاً مخالف در غالب امور داخلی، در مورد مشترکی هشدار دادند و آن هم این که بعد از مرگ شاه ادامه گروگان‌گیری آمریکایی‌های شاغل در سفارت سالبه به انتفاء موضوع است و موجب روی کار آمدن رقیب جیمی کارتر خواهد شد. در حال حاضر ایران نمی‌تواند برای ماندن بایدن کار خاصی انجام دهد؛ مگر آنکه نقش ویژه‌ای در غزه یا اوکراین ایفا کند. اما باید برای فردای احتمالی سناریو داشت؛ فردایی که ترامپ درصدد جبران آن برتری در سه حوزه برخواهد آمد. از تحول افغانستان نفع امنیتی و اقتصادی (بازار هرات و اضافه شدن به بازار سلیمانیه)، از تحول اوکراین نفع سیاسی و اطمینان از وتوی قطعنامه‌ها در شورای امنیت سازمان ملل و از غزه نفع سیاسی چراکه اکنون به جای پیمان ابراهیم و نزدیک شدن اسرائیل به مرزهای ایران دانشگاه‌های آمریکا و حتی کانادا شاهد اعتراضات سراسری است و تکاپوی تشبیه حماس به داعش به شکست انجامیده و موج حمایت از فلسطینی‌ها همه جا برخاسته است. مهم‌ترین مراقبت وزارت خارجه باید حفظ همین سه موقعیت باشد تا ترامپ آنها را منتفی نکند و به هدر ندهد. در اصطلاح فوتبالی مراقب سه گل خودمان باشیم! در غزه البته با فاجعه انسانی روبه‌روییم و در اوکراین در اندازه‌ای کمتر.».

درباره این تحلیل گفتنی است:

۱) آمریکا در حوزه اقتصادی بیشترین سود را به خاطر تحریم روسیه و فروش گران‌قیمت نفت و گاز خود به اروپا می‌برد، به نحوی که برخی دولتمردان فرانسه و آلمان بارها از قیمت پنج برابر شده گاز آمریکا گلایه کرده‌اند.

۲) یکسره کردن کار جنگ اوکراین، دست اروپا و آمریکا نیست، آن هم در وضعیتی که روسیه در موضع قدرت قرار دارد.

۳) افزایش فروش نفت ایران، ربطی به جنگ اوکراین ندارد؛ بلکه نتیجه مایوس شدن از دغلبازی‌های برجامی غرب و اهتمام به دور زدن تحریم هست بایدن هم نتوانست دخالتی در معاملات نفتی ایران و چین بکند، نه این که به ادعای هم‌میهن، چشمانش را ببندد!

۴) آمریکا فارغ از آمد و شد رؤسای جمهور در کاخ سفید، در افغانستان متحمل شکست سنگینی شد و به ناچار، این کشور اشغال شده را تخلیه کرد. پس از آن هم تلاش زیادی برای ناامن‌سازی مرز افغانستان با ایران، درگیری دوطرف و ایجاد بی‌ثباتی صورت گرفت که ناکام ماند. به عبارت دیگر، دوران بایدن، اوج تلاش‌های مشترک آمریکا و انگلیس و اسرائیل برای بی‌ثبات‌سازی مرزهای شرقی ایران بود و ناکام ماند.

۵) در موضوع جنگ غزه نیز، پای آمریکا در هر صورت گیر است؛ چه به حمایت از اسرائیل ادامه دهد و چه شکست بزرگ را پس از هفت ماه حمایت همه‌جانبه نظامی و اقتصادی بپذیرد. آمریکا نخواهد توانست چیزی جز خسارت‌های سنگین، از سرانجام جنگ غره درو کند.

۶) اذعان هم‌میهن به این که ایران دست کم سه بر صفر در تحولات منطقه از آمریکا جلو افتاده، در حالی است که محافل غربگرا تا همین چند سال قبل می‌گفتند آمریکا کدخدای دنیاست و ظرف پنج دقیقه می‌تواند تمام توان نظامی ما را نابود کند و بنابراین به ادعای نشریه صدا (که سردبیرش با هم‌میهن مشترک است) باید مانند برّه و برده و از موضع تحقیرشدگی، با ترامپ یا بایدن مذاکره کرد!